door Jos Douma (uit: Jezus uitstralen. Worden als Hij, blz. 110-112)
Wees altijd verheugd, bid onophoudelijk, dank God onder alle omstandigheden, want dat is wat hij van u, die één bent met Christus Jezus, verlangt.
1 Tessalonicenzen 5:16-18
Een speciale vorm van bidden is het zogenaamde Jezusgebed. Dit gebed heeft zijn wortels in de oosters-orthodoxe traditie. Daar wordt het verhaal verteld van een Russische pelgrim die tijdens een kerkdienst diep in zijn ziel werd getroffen door het woord: ‘Bidt zonder ophouden.’ Hij had het gevoel: dát vraagt God van mij, te bidden zonder ophouden. Hij ging naar veel kerken en hoorde veel mooie preken over het gebed. Maar nergens vond hij het antwoord op de vraag hoe men zonder ophouden kan bidden. Dan trekt hij er op uit om na veel omzwervingen een geestelijk leider te vinden die hem het Jezusgebed leert bidden. Dat gebed is een samenvoeging van de bede van Bartimeüs: ‘Zoon van David, Jezus, heb medelijden met mij’ (Marcus 10:48) en het gebed van de tollenaar uit de gelijkenis: ‘God, wees mij zondaar genadig’ (Lukas 18:13). Het traditionele Jezusgebed luidt zo: ‘Here Jezus Christus, Zoon van God, ontferm U over mij.’ De geestelijk leider leert de pelgrim om dit gebed zo vaak te bidden - eerst hardop en later in het hart - dat het op den duur als het ware altijd voortdurend als vanzelf in het binnenste tot klinken komt. Dat is het onophoudelijke gebed.
In dit hoofdstuk wil ik je de suggestie doen om een nog kortere vorm van het Jezusgebed te beoefenen, namelijk het biddend uitspreken - in je hart of hardop - van de naam ‘Jezus’.
Je zou kunnen zeggen dat dit precies het tegenovergestelde vormt van het misbruik van de naam waarvoor we in het derde gebod worden gewaarschuwd: ‘Misbruik de naam van de HEER, uw God, niet, want wie zijn naam misbruikt laat hij niet vrijuit gaan’ (Exodus 20:7). We misbruiken de naam als we die als een vloek gebruiken, als een krachtterm om onze woede of frustratie te uiten. We misbruiken de naam als we die gedachteloos zeggen of onnadenkend meezingen in een Psalm of een ander lied. We misbruiken de naam als we die naam gebruiken om een ander over te halen tot ons eigen standpunt.
Gods naam mag niet misbruikt worden, omdat de naam staat voor God zelf. Zo was het in het Oude Testament: in de naam Jahweh openbaarde God zijn wezen. Zo is het ook in het Nieuwe Testament: in de naam Jezus openbaart de Zoon van God zichzelf als de enige reddende weg tot de Vader. Want alleen in de naam van Jezus is behoud: ‘Door niemand anders kunnen wij worden gered, want zijn naam is de enige op aarde die de mens redding biedt’ (Handelingen 4:12).
Van deze Jezus zegt de bijbel: ‘Daarom heeft God hem hoog verheven en hem de naam geschonken die elke naam te boven gaat, opdat in de naam van Jezus elke knie zich zal buigen, in de hemel, op de aarde en onder de aarde, en elke tong zal belijden: “Jezus Christus is Heer,” tot eer van God, de Vader’ (Filippenzen 2:9-11).
Als we eerbiedig en liefdevol deze naam noemen, de naam die elke naam te boven gaat, gaan we de weg van het bidden zonder ophouden. En het zal een weg worden van vreugde en van dankbaarheid onder alle omstandigheden. Want in voorspoed en in tegenspoed, in gezondheid en ziekte, in rijkdom en armoede is het liefdevol een eerbiedig onophoudelijk noemen van de naam van Jezus een geweldige kracht. Het is een manier van bidden, zo eenvoudig en zo direct, die duidelijk maakt dat we volkomen afhankelijk willen zijn van de God die zich heeft geopenbaard in Christus, zijn geliefde Zoon. Waar de heilige naam van Jezus wordt genoemd in een hart dat bidt, daar is bescherming en liefde en troost en ontferming en kracht en aanvaarding.
We kunnen de naam Jezus overal en op elk moment bidden: op straat, in de trein, in bed, tijdens onze wandeling, als we in gesprek zijn, als we in nood zijn en als we blij zijn. De naam van Jezus brengt licht in elke situatie. Om je te oefenen in dit Jezusgebed, kan het goed zijn om ook een bepaalde tijd te reserveren voor het aanroepen van deze naam. Probeer dan rustig en stil te worden en vraag de heilige Geest of Hij je wil leiden, want ‘niemand kan ooit zeggen: “Jezus is de Heer,” behalve door toedoen van de heilige Geest’ (1 Korintiërs 12:3). Noem dan in je hart of hardop de naam van Jezus, en laat die naam en de betekenis en de kracht ervan tot je doordringen. Noem de naam vol liefde en denk alleen aan Hem. Laat de naam je ziel doordringen zoals een druppel olie zich uitbreidt in een kleed en het doordringt.
Leer zo de naam Jezus te bidden en steeds meer vervuld te worden met zijn Geest. Dan zal de naam een thuis vinden in je hart en worden tot de adem van je leven. Dan zal de naam het rustpunt zijn waar je altijd terug kunt keren. Want in die ene naam vind je altijd opnieuw alles wat je nodig hebt.
Here Jezus Christus, uw naam wil ik eren en liefhebben en de kracht ervan ervaren, omdat het de naam is die elke naam te boven gaat. Leer me om vreugdevol en dankbaar te bidden zonder ophouden. Geef dat uw naam steeds meer mijn hart vervult en in mijn leven te lezen is. Groot is uw naam, o Heer, groot en vol glorie. Amen.