Meditatie als concentratie op Christus

De meditatie van een Bijbelwoord heeft uiteindelijk maar één doel: dat we Christus ontmoeten en dat we leren leven met hem die door zijn Geest in ons woont en ons van binnenuit wil veranderen naar zijn beeld.

In dat kader reik ik hier een meditatieve methode aan om je te concentreren op Christus, de levende, die in het centrum van ons bestaan aanwezig wil zijn. Het is een manier om gestalte te geven aan het verlangen dat Christus steeds meer centraal komt te staan in je leven.

Gods woord zegt over Christus:

Door niemand anders kunnen wij worden gered, want zijn naam is de enige op aarde die de mens redding biedt. (Handelingen 4:12)

Ik had besloten u geen andere kennis te brengen dan die over Jezus Christus - de gekruisigde. (1 Korintiërs 2:2)

Daarom heeft God hem hoog verheven en hem de naam geschonken die elke naam te boven gaat, opdat in de naam van Jezus elke knie zich zal buigen, in de hemel, op de aarde en onder de aarde, en elke tong zal belijden: ‘Jezus Christus is Heer,’ tot eer van God, de Vader. (Filippenzen 2:9-11)

Christus is Gods mysterie, in wie alle schatten van wijsheid en kennis verborgen liggen. (Kolossenzen 2:2-3)

Christus is alles. (Kolossenzen 3:11)

Deze Christus, die Jezus heet en Heer is, wil elk moment van de dag door ons beleden worden. Van zijn intense en intieme tegenwoordigheid mogen we ons voortdurend bewust zijn en bewust worden, zodat we het met Paulus gaan mee zeggen:

Ikzelf leef niet meer, maar Christus leeft in mij. (Galaten 2:20)

De oefening

Ik doe hier een handreiking in zes stappen voor meditatieve concentratie op Jezus Christus.

1.     Neem een ontspannen, geconcentreerde lichaamshouding aan.

2.     Kom tot rust en word stil.

3.     Adem rustig in en uit.

4.     Spreek zachtjes of alleen in je hart een kort woord dat je ontleent aan de Schriften. Doe dit, bij herhaling, op het ritme van je adem.

5.     Rust in de aanwezigheid van Christus Jezus.

6.     Aanbid Christus’ naam.

Ter toelichting maak ik hierbij de volgende opmerkingen. Voor meer uitgebreide aandacht voor verschillende aspecten kun je ook terecht in de vorige twee hoofdstukken.

1.     Een ontspannen lichaamshouding vind je bijvoorbeeld door te knielen, eventueel met behulp van een meditatiekrukje, en door de handen open naar boven toe neer te leggen in de schoot. Maar ook in een gewone stoel of achter je bureau kun je een ontspannen houding vinden.

2.     Rustig en stil worden is erg moeilijk: je zult merken hoezeer je gedachten voortdurend met je op de loop gaan. Schrijf die gedachten weg op een papiertje, of leg ze biddend in Gods hand.

3.     Concentratie op de ademhaling helpt om tot rust te komen: inademen - uitademen - rust. Herhaling brengt intensiteit aan.

4.     Wezenlijk voor christocentrische meditatie is de gebondenheid aan een Schriftwoord. Bij dat woord begin je en tot dat woord keer je steeds terug. Waar de Schrift klinkt, horen we Gods stem.

5.     Het ademen van het gekozen woord kan uitlopen op een rusten in Christus waarin je misschien geen woorden meer nodig hebt: het besef van Christus’ aanwezigheid is voldoende. Daar geniet je van, vol dankbaarheid en verwondering.

6.     De meditatie loopt uit op aanbidding van Christus Jezus, tot eer van God de Vader, door de Geest die levend maakt.

Wie zich zo concentreert op Christus, zal door hem aangeraakt verder gaan. In de Geest mag je verwachten dat wat je doet (gesprekken voeren, omgang met gezinsleden, collega’s, buren en medegelovigen, het dagelijkse werk dat je doet, je ontspanning) gekleurd wordt door Christus’ nabijheid.

Ik kan me voorstellen dat je als lezer nu zegt: ‘Ik wil me graag meer bewust zijn van Christus’ tegenwoordigheid. Maar moet ik daar dan per se op deze manier mee bezig zijn?’ Nee, natuurlijk niet! Zo kán het. Het is een handreiking. Staande in de vrijheid van Christus schrijven we elkaar niks voor, maar sporen we elkaar wel aan: concentreer je op Christus en zoek daarvoor vormen die behulpzaam zijn. Misschien is het bovenstaande zo’n vorm.

Woorden die concentreren

Hieronder reik ik nog een aantal Bijbelwoorden of Bijbelse zinnen aan die gebruikt kunnen worden als concentratiepunt. Als je dat wilt, zou je ze op het ritme van je adem zachtjes kunnen spreken of denken.

inademen / uitademen

Zonder mij / kun je niets doen.

(Johannes 15:5)

Voor mij is leven Christus / en sterven winst.

(Filippenzen 1:21)

Het kennen van Christus Jezus/ overtreft immers alles.

(Filippenzen 3:8)

Kom, Heer Jezus / kom spoedig.

(Openbaring 22:20)

Heer Jezus Christus, Zoon van God / ontferm u over mij.

(Jezusgebed)